هنرمندی که زبان جنوب شهر را به صحنه تئاتر آورد
تاریخ انتشار: ۱۰ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۲۰۰۵۷۵
اسماعیل خلج، نویسنده، بازیگر و کارگردان پیشکسوت تئاتر، از داوران بخش نمایشنامه‌نویسی دومین جشنواره میراث فرهنگی است که از هشتم تا دهم آذر به میزبانی شهر قزوین در حال برگزاری است.
«حالت چطوره مش رحیم»، «گلدونه خانم»، «جمعه‌کشی»، «قمر در عقرب» و «شبات»، تعدادی از نمایشنامه‌های این هنرمند به شمار می‌روند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
تلفیق زبان و ادبیات مردم کوچه و بازار در نوشته‌های خلج، آثار او را با نام نمایشنامه‌های «قهوه‌خانه‌ای» مشهور کرد؛ ادبیاتی که از زبان عامه مردم بهره‌مند شده است، اما نمی‌توان آن‌ها را عامیانه خواند.
او علاوه بر نوشتن، بازی در آثار سینمایی و تلویزیونی و همچنین کارگردانی تئاترهایی چون «از نو شکفتن و مرگ»، «زیبا» و «۷نمایش کوتاه» را نیز در کارنامه پربار هنری خود ثبت کرده است.
در حاشیه دومین جشنواره میراث فرهنگی، با او گفت‌وگویی کوتاه درباره شیوه و سبک نگارش نمایشنامه‌هایش انجام داده‌ایم که می‌خوانید.
علاقه به نوشتن پس از گرفتن نمره ۲۰
خلج با اشاره به شروع فعالیت تئاتری‌اش گفت: «کلاس چهارم دبستان و ۱۱ ساله بودم که با یکی از دوستانم به سینما نور و سینما داریوش امیریه می‌رفتیم و پس از آن، در بن‌بستی در خیابان غفاری، فضایی آماده می‌کردیم و فیلم‌هایی را که به تماشا نشسته بودیم، برای بچه‌ها به شکل نمایشی تعریف می‌کردیم. این شاید اولین جرقه‌های بازیگری در وجود من بود.»
او درباره چگونگی نویسنده شدنش هم توضیح داد: «علاقه من به نوشتن باعث شد تا در کلاس هشتم با موضوع انشایی که معلم‌مان مطرح کرده بود، نمایشنامه‌ای چهار پرده‌ای بنویسم. قرار بود تنها یک پرده آن را در کلاس بخوانم، اما با استقبال معلم، هر چهار پرده را خواندم و نمره ۲۰ گرفتم و علاقه به نوشتن نیز برای من از آن زمان بیشتر شد.»
این هنرمند افزود: «درواقع از همان دوران نوجوانی به نگارش و اجرای تئاتر می‌پرداختم تا وقتی‌که از سال ۱۳۴۸ وارد کارگاه نمایش شدم و با همراهی دوستانم گروه تشکیل دادیم و تئاتر برای‌مان جدی‌تر شد. البته پیش از آن نیز در کاخ جوانان نمایش را به شکل جدی دنبال می‌کردیم. اما حضور در کارگاه نمایش، شکل دیگری از حضور در عرصه تئاتر را برای‌مان رقم زد.»
زبان مردم کوچه و بازار
این نویسنده تئاتر با بیان اینکه نگارش نمایشنامه‌های ایرانی را از سال ۱۳۴۸ آغاز کرده است، گفت: «من از آن زمان به بعد، نزدیک به ۵۰ نمایشنامه به نگارش درآوردم و ۴۰ اثر را کارگردانی کردم.»
خلج درباره زبان و ادبیات به کاربرده در نمایشنامه‌های خود توضیح داد: «نمایشنامه‌های من همگی با ادبیات قهوه‌خانه‌ای نوشته نشده‌اند، اما زبان اکثر آن‌ها زبان جنوب شهری است و فضاهای متفاوتی از خانه، بازار، خیابان و ... را شامل می‌شود. از روزهای آغازین تشکیل گروه نمایشی‌مان، گاهی اعضای گروه را به کوچه و خیابان می‌فرستادم و از آن‌ها می‌خواستم دو صفحه برای من دیالوگ آدم‌های کوچه و بازار را عین آنچه شنیده‌اند، روی کاغذ بنویسند و همراه‌شان سر تمرین بیاورند. خاطرم هست، روزی تمامی یادداشت‌هایی را که به دستم رسید، پاره کردم و به همکارانم یادآور شدم که تنها می‌خواستم به شما بیاموزم، فضا، نوع صحبت و بیان افراد جامعه با یکدیگر چگونه خواهد بود و من روی صحنه به چه نوع بازی و کارگردانی می‌اندیشم.»
نمایشنامه‌هایی که کهنه نخواهند شد
این هنرمند گفت: «با این دیدگاه و توجه به فضای اطراف شما با تماشای هر اتفاق بیرونی در جامعه، گویی در حال تماشای یک نمایش هستید. این تمرینی است تا کارگردانی، بازیگری و نویسندگی را به خوبی فرابگیرید؛ کاری که من برای نگارش نمایشنامه‌ها و کارگردانی آثارم به آن‌ها توجه می‌کردم.»
او درباره دلایل ماندگاری و علاقه کارگردان‌ها به اجرای برخی از نمایشنامه‌های ایرانی با وجود گذشت سال‌های زیادی که از زمان نگارش‌شان می‌گذرد، افزود: «زمانی که نمایشی با مضمونی ایدئولوژیک نوشته شود، شاید برای دوران خاصی روی صحنه باشد اما هنگامی که در نوشتن، ابعاد انسانی یک اثر مورد توجه قرار بگیرد، متنی ماندگار که همواره می‌توان برای اجرا به آن مراجعه کرد، خواهیم داشت.»
اسماعیل خلج ادامه داد: «درواقع اگر به موقعیت و شرایطی که مرتبط با همه گروه‌ها و اقشار جامعه باشد، اشاره داشته باشید، نمایشنامه شما در همه زمان‌ها قابل گفت‌وگو و بحث خواهد بود و د یگر دچار گذشت زمان و کهنگی نخواهد شد.»
۲۴۵۲۴۵
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1843261منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: نمایشنامه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۲۰۰۵۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فراموشی و آلزایمر روی صحنه تئاتر
به گزارش همشهری آنلاین، فرزین محدث از بازیگران تئاتر، سینما و تلویزیون که این روزها به عنوان مشاور کارگردان و بازیگر در اثر نمایشی موسیقایی «و تو هم برنگشتی» به کارگردانی و آهنگسازی مهیار علیزاده نقش‌آفرینی می‌کند، درباره انگیزه‌های خود برای حضور در این اثر به خبرنگار فرهنگی ایرنا اظهارداشت: متن اثر و نقشی که به بنده پیشنهاد می‌شود، از مهمترین اولویت‌هایم برای حضور در آثار نمایشی است، فرآیندی که از پس عبور آن می‌توان در یک گروه منسجم با حفظ احترام و تحکیم رفاقت‌ها به شرایط مطلوبی رسید.
وی گفت: این مسیری خواهد بود که بی‌تردید تماشاگر هم متوجه آن می‌شود و با یک اثر نمایشی در این حال و هوا ارتباط خوبی برقرار می‌کند، مسیری که برایم در «و تو هم برنگشتی» محقق شد و حضورم در این اثر را تبدیل به تجربه‌ای مطلوب و دوست داشتنی کرد.
محدث افزود: رسیدن به اجرای صحنه‌ای «و تو هم برنگشتی» حاصل یک پیشنهاد ساده برای کار نبود چرا که روند ایده تا اجرای پروژه مسیر طولانی را طی کرد؛ مسیری که از دوستی با مهیار علیزاده به واسطه محمدرضا مقدسیان آغاز شد و در نتیجه معاشرت‌های متعددی که از پس این آشنایی اتفاق افتاد به فرآیندی رسید که علیزاده موضوع فراموشی و آلزایمر و علاقه‌اش به اجرای یک اثر موسیقایی نمایشی با این موضوع را مطرح کرد.
این بازیگر تئاتر بیان کرد: سپس من، مهیار علیزاده، ساغر رجبی و محمدرضا مقدسیان جلسات متعددی را درباره شیوه اجرایی و ایده برگزار کردیم. مسیری که ابتدا قرار بود در قالب کنسرت نمایش روی صحنه باشد اما تبدیل به یک اثر نمایشی شد که طبیعتا به واسطه حضور علیزاده و علاقه‌مندی‌هایش، موسیقی نقش موثری در آن ایفا می‌کند.
وی درباره ویژگی‌های حضور در اثر نمایشی موسیقایی «و تو هم برنگشتی» اظهارداشت: همواره به عنوان یک بازیگر در مواجهه با هر اثری که به ایفای نقش می‌پردازم، تلاش می‌کنم به معایب و محاسن آن، آگاهی پیدا کنم و اگر چنین مسیری را تجربه نکنم قطعا دروغ بزرگی به خودم گفتم.
محدث گفت: با این وجود، می‌توانم بگویم حضور در اثر نمایشی موسیقایی «وتو هم برنگشتی» فارغ از نظرات متفاوتی که هر مخاطبی می‌تواند پس از تماشای آن داشته باشد برایم دربرگیرنده تجربه‌های ارزشمندی بود که فراموششان نخواهم کرد. طبیعتا رفاقت و دوستی با مهیار علیزاده، حضور در کنار هنرمند بسیار ارزنده و صاحب نامی همچون استاد محمد شمس لنگرودی و جمعی از بهترین‌های تئاتر ایران فرصت مغتنمی است که شاید دیگر برایم چنین فرصتی فراهم نمی‌شد.
بازیگر اثر نمایشی موسیقایی «و تو هم برنگشتی» که در این اثر علاوه بر بازیگری به عنوان مشاور کارگردان نیز حضور دارد، با اشاره به فضای طراحی شده بیان کرد: آنچه در صحبت‌هایمان به نتیجه رسیدیم مبتی بر این نکته بود که بتوانیم در عین یک کارگردانی ساده در یک فضای ساده، اثر ساده اما مینی مالیستی و شاعرانه‌ای را مهیا کنیم که در زمینه بازیگری هیچ یک از هنرمندان کار پیچیده‌ای انجام نمی‌دهند.
وی افزود: در این اثر، بازیگران نقش‌های ساده و شاعرانه‌ای دارند اما باید برای رسیدن به فضای ذهنی هر کدام از شخصیت‌ها، آنان را باور کنند و حالا اینکه ارائه چنین فضایی توانسته با مخاطب ارتباط برقرار کند یا خیر؟ پرسشی است که باید در آینده به آن پاسخ داد.
مقصودم از پذیرفتن نقش در یک اثر نمایشی، زیست در جهان آن شخصیت و تجربه یک زندگی متفاوت روی صحنه استمحدث درباره بازخورد و واکنش مخاطبان پس تماشای این اثر که در فضایی عاشقانه روایت می‌شود، اظهارداشت: بازخوردی که از مخاطبان در این شب‌ها دریافت می‌کنم، مرا یاد واکنش‌های مخاطبان پس از نقش‌آفرینم در فیلم «شاعر زباله‌ها» می‌اندازد. اثر سینمایی که سال‌ها پیش بازی کردم و در تلاش هستم که دچار تکرار نشوم، دوست دارم مخاطبی که مرا با اثری مثل «تهران، پاریس، تهران» می‌بیند، وقتی «و توهم برنگشتی» را تماشا می‌کند متوجه تفاوت و تمایز نقش‌ها بشود. نکته‌ای که بسیار روی آن تمرکز دارم و امیدوارم در انجام آن موفق بوده باشم.
این بازیگر در بخش دیگری از سخنان خود گفت: دیگر به دنبال رزومه جمع کردن نیستم زیرا بر این باورم که در قاب تئاتر، بازیگری هستم که می‌توانم نمره قابل قبولی را با وجود تمام نقاط قوت و ضعف‌هایم از تماشاگر دریافت کنم. اما مقصودم از پذیرفتن نقش در یک اثر نمایشی، زیست در جهان آن شخصیت و تجربه یک زندگی متفاوت روی صحنه است.
وی خاطرنشان کرد: به دنبال یک پشتوانه زیستی در تجربه‌های کاریم هستم و اثر نمایشی موسیقایی «و توهم برنگشتی» یک اثر شاعرانه است که علاقه داشتم در فضای تئاتر تجربه‌اش کنم. تجربه‌ای که خودم از آن راضی هستم و امیدوارم مخاطبان هم چنین باوری داشته باشند.
محدث اظهارداشت: حتی اگر اثری را انتخاب کنم و در آینده به این باور برسم که انتخاب اشتباهی بوده است، از تجربه مفیدی که در آن کار وجود داشته بهره خواهم بود. بنابراین ترسی از اشتباه کردن ندارم، زندگی را در اشتباهات اتفاق افتاده می‌بینم؛ پس با تقدیر و طبیعت «فرزین محدث» به مقابله نمی‌پردازم بلکه از آن لذت می‌برم.
به گزارش ایرنا، اثر نمایشی موسیقایی «و تو هم برنگشتی» با روایت یک عاشقانه متفاوت به نویسندگی ساغر رجبی و کارگردانی و آهنگسازی مهیار علیزاده و نقش‌آفرینی محمد شمس لنگرودی، امیرحسین فتحی، فرزین محدث، یلدا عباسی، ساغر رجبی، مریم مشهور و آرش الیگودرزی (خواننده - بازیگر)، وصال علوی (خواننده - بازیگر) ساعت ۲۱:۳۰ در تماشاخانه ملک تهران روی صحنه می‌رود.
فرزین محدث بازیگردان و مشاور کارگردان، محمدرضا مقدسیان مشاور پروژه، رها جهانشاهی مجری طرح و مدیر تولید، فاطمه تقوی دستیار کارگردان و برنامه‌ریز، مرتضی فربد طراح صحنه، علی کوزه گر طراح نور، شقایق محمودی طراح لباس، کاوه عابدین صداگذار، علیرضا لاجورد، سعید شجاعی و علیرضا ترابی (ساخت تیزر، عکاسی و گرافیک) از دیگر عوامل اجرایی این اثر هستند.
علیزاده درباره این پروژه نمایشی موسیقایی متفاوت نوشته است: «زمانی که همه چیز در حال نابودی است، گذشته به سمتت هجوم می‌آورد…؛ «و تو هم برنگشتی» درامی در ستایش زندگی و نشان دهنده نحوه تقابل انسان مدرن با گذشته، امروز و آینده خود است.»
کد خبر 846884 منبع: ایرنا برچسب‌ها موسیقی - چهره - ساز - آلبوم - اجرا مجموعه فرهنگی تئاتر شهر تئاتر
سقوط مرگبار ون در محور صیدون به امامزاده عبدالله